Avrupa'da İnsan Hakları – Seyahat Nereye Uzanıyor?

FUEN Kongresi'nin AB-Komşularında Azınlıklar Korunması konusu altında yer alan ilk panelinde konuşan Bosna-Hersek Eski Yüksek Komiseri Dr. Valentin Inzko; Balkanların Avrupa'ya sadece spor, bilim, veya güzel yemekler değil, bilakis bölgedeki bir kaç ülkede, Avrupa'nın arta kalan kısmından daha iyi olduğu azınlık haklarının korunması  konusunda da  vereceği çok şey olduğunu söyledi.

Sırbistan Cumhuriyeti İnsan ve Azınlık Hakları ile Sosyal Diyalog Bakanı Tomislav Zigmanov, Voyvodina Macarları Başkan Yardımcısı Elvira Kovacs ve Hırvatistan Macarları Demokratik birliği Başkanı Robert Junkovics'in sunumlarından da açıkça ortaya çıktığı gibi, Sırbistan ve Hırvatistan'daki örneklerden bir çok şey öğrenilebilir. Azınlık haklarının anayasada demir attığı, 23, daha doğrusu 20 tanınmış azınlık, politik temsil imkanının da dahil olduğu bireysel ve kollektif haklara ait geniş bir yelpazeye sahiptir. Ancak, sosyal medya ve internet üzerinden giderek zemin kazanan bir fenomen olan nefret söylemlerinde olduğu gibi bazı problemleri mevcuttur.

Kosova Azınlıklar Sorunları Avrupa Merkez İcraat Direktörü Moderatör Adrian Zeqiri özetle, bölgenin, büyük  çaplı bir genişleme süreci kapsamında fiiliyata geçme şansını yakaladığını tespit etti ve FUEN'in bu süreçteki oynayabileceği rolünden söz etti ve şöyle dedi: ''Bizler, FUEN'in  tüm Avrupa'daki azınlıkların mozayik bir organizasyon olarak ihtisasi bilgi ve uygulamalarını, daha iyi bir politika, ve her şeyden önce azınlıkların korunması açısından daha iyi süreçleri tesis etmek için  katkıda bulunduğunu  görmüş bulunmaktayız''.

Azınlıkları Demokratik Süreçlerdeki Rolü Nasıl Güçlendrilmelidir?

FUEN burada hangi rolü oynamakta ve gelecekte hangi rolü oynamalıdır ?  İşte bu elementer soruların cevabı, Pecs'teki kongrenin ikinci panelinde söz konusu olmuştur. Paneldeki uzmanlar, farklı ağırlık noktalarını göz önüne sermiştir:

Bozano Hür Üniversitesi Roman filoloji Profesörü ve Güney Tirol Halk Grupları Bilimsel Yönetmeni Profesör Dr. Paul Videsott konu hakkında ''Dijitalleşme ve özel otomatik tercümelerin azınlık dillerinden de tercüme edilmesi, azınlıklar ve onların çatı organizasyonları  için yeni büyük  bir çalışma alanıdır''. Adıgeçene göre; üye organizasyonlara ait nüfusun sayı itibariyle giderek daha da azalması asabiyle, FUEN bu organizasyonlara,  kendi kendine yardım edebilmelerini sağlayacak  bir yardımı  ivedilikle görevi olarak yerine getirmelidir

Azınlık Hakları Kamu Denetmeni Yardımcısı ve Avrupa Konseyi FCNM Danışma Komisyonu Üyesi Bayan Elisabeth Sandor-Szalay ise, azınlık kültürü ve dilini muhafaza edilmesi için anahtar olarak, her münferit ülkenin çoğunluk toplumuna yaklaşmak olduğunu ifade ederek, ''Bunun için özel bir hakka ihtiyaç olmayıp, bir diyalog bize her zaman açıktır ve FUEN bu meyanda bize  destek verebilir'' demiştir. Ludovika Kamu Hizmetleri Üniversitesi-Azınlık Araştırmaları Enstitüsü-TK Sosyal Bilimler Merkezi Araştırma Profesörü Dr. Balazs Vizi de bir diyaloğu esas olarak görmekte olup, ''Kamu, yerli azınlıkları, diğer azınlıklarla, yani cinsel ve dinsel azınlıklarda olduğu gibi, karıştırmamayı öğrenmek zorundadır. Azınlıkların katma değer vergisi daha fazla vurgulanmak mecburiyetindedir'' demiştir.

Bir avukat ve de FUEN'in Minority SafePack adlı girişiminde angaje olan Dr.Thomas Hieber 2024 yılı Avrupa seçimleri ve onun sonucu olarak seçilecek olan göreve gelecek yeni komisyon başkanını bir kaldıraç olarak görmekte ve bunu şu sözlerle ifade etmektedir: ''Bu şahıs, Parlamento önünde azınlıklar için ne yapmak istediğini de açıklamalıdır – ve Minority SafePack girişiminde de gördüğümüz gibi, buna dair Avrupa Parlamentosu'nda geniş bir destek mevcuttur''.

Fotoğraflar: LaszloMihaly