Kültürel Çeşitliliğin Teori ve Pratikte korunması

67.FUEN-Kongresi'nin Pecs/Fünfkirchen'deki ikinci gününe, tamamen kültürel çeşitlilik ve muhafaza edilmesi için verilen çabalar damgasını vurdu. Macaristan'da resmi olarak 13 azınlık bulunmakta olup, bunlardan onbirine ait  öz yönetiminin tanıtılmasıyla gün başlamış oldu: Almanlar, Hırvatlar, Slovaklar, Romenler, Romalar, Bulgarlar, Ruthenler, Slovenler, Plonyalılar, Sırplar, Yunanlılar, Ukraynalılar ve Ermeniler.

Baranya Komitesi Öz Yönetimi Başkanı Laszlo Öri'nin selamlama konuşmasına göre; anılan komite Avrupa'daki ulusların birlikte yaşamalarına bir örnek olup, öz yönetim liderleri Macaristan'daki azınlıkların hayatına dair detaylara girmektedir.Ülkenin uluslar yasası, tanınmış tüm yerli azınlıklara kültürel bir özerklik sunmaktadır. Bunlar, yerel öz yönetim yapısına haiz olup, kendi eğitim kurumlarını tesis  ve organize ederek, bunların işletilmesini teminen devlet desteği alabilirler. Politik temsilcilere gelince; her azınlık Macar Parlamentosu ve  kadın veya erkek bir sözcüye  ve de kendi Ulusal Komitesine sahiptir. Bu tabii ki, Macaristan'da yaşayan ulusların yüzleşmek mecburiyetinde olduğu hiç bir problemlemin olmadığı ve  güçlüklerle karşılaşmadıkları anlamına gelmez. Müzakerelere müdahil olan katılımcılardan birinin ifade ettiği gibi; burada birbiriyle çelişen bir süreç vardır: Azınlık dillerini daha az insan konuşmakta, ancak bir çok insan bunlara ait kültürel bağlantılarını kabullenmektedir.

2011 yılındaki nüfus sayımı, kendilerini birer azınlık mensubu sayan erkek ve kadın vatandaşların sayısının üçte bir oranında arttığını göstermiştir. Ancak, ayni sonuçlar, bunlardan çoğunun azınlık dillerini kendi ana dili olarak telakki etmediğine işaret etmektedir. Bu insanların ifadesine göre; dil kaybı ve asimilasyon bu toplumlar için açık ve güncel bir tehlike arzetmekte, ancak bu insanlar da ellerindeki imkanlardan mümkün olduğu kadar fazla istifade etmeyi denemektedirler. Azınlık eğitim kurumlarına giden öğrencilerin sayısı gerçekten artış göstermektedir.

Bir diğer sorun da göç olayında yatmaktadır. Bu durum hem diğer ülkelere ve hem de ülke dahilinde olmaktadır. Zira azınlık kurumları, hizmetlerini coğrafi yönden oldukça sınırlı bir bölge dahilinde sunabilmekte ve bunun sonucunda, örneğin ülke başkentine taşınan insanlar  bunlardan faydalanamamaktadırlar. Heyecanla beklenilen 2022 nüfus sayımının sonuçları, Macaristan'da yaşayan 13 ulusa ait sayıyı ve durumu ortaya koyacaktır.

Katılımcılar, müzakerelerin akabinde Macaristan'daki azınlıklara ait çeşitli eğitim kurumlarına yaptıkları geziler sayesinde okul yönetimi, öğretmen  ve öğrencilerle konuşma fırsatı bularak, teoriden uygulamaya geçiş imkanı bulmuş oldu.

* Alman Azınlık Valeria-Koch Okul Merkezi

FUEN'in  Alman Azınlıklar Çalışma topluluğu (AGDM), Macaristan'daki Alman Öz Yönetimi tarafından iki dil üzerinden tedrisat yapan, Alman dili, kültürü ve kimliğine ayni ölçüde ihtimam gösteren ve halen ilk ve orta eğitim kademesinde 914 kız ve erkek öğrenciyi eğiten okulu ziyaret etti.Anılan okul aynı zamanda 107 genci içinde barındıran yatılı bir yurda haiz olup, ayrıca kentte iki çocuk yuvasını işletmektedir. Okulda, haftada beş saat Almanca ders verilmekte ve Alman azınlıklar, tarihi ve kültürü hakkında, en azından yarısı Almanca diliyle yapılan özel bir ders saati de yer almaktadır. Okul, bir çok azınlık projesini organize etmekte ve ebeveyn ve büyükanne-babaları da aktivitelerinin içine müdahil etmektedir. Bu okul kısa bir süre önce, azınlık tarihine dair bir öğrenme yolunu işleve sokmuş ve 2000 insanın katıldığı çok popüler olan Schwaben Balosu etkinliğini düzenlemiştir. Ziyaretçi grubuna okulun tesisleri gösterilmiş, grup kısa bir kültür programına katılmış ve bir dans sınıfını ve öğrenim yolunu ziyaret  etmiştir.

FUEN'in Eğitim  Çalışma Grubuna  ev sahipliği yapan Macaristan'daki Alman Pedegoji Metodik Merkezi 2021 yılına dek Valeria-Koch-Okul Merkezi'nin bir parçası iken,  daha sonra kendine öz bir kurum olmuştur. Çalışma grubunun üyeleri, bu pedegojik merkeze ait program ve aktiviteler hakkında detaylı bilgi almıştır.

* Hırvatistan Azınlığı Miroslav-Krleza-Okul Merkezi

FUEN'in Slav Azınlıklar Çalışma Grubu (AGSM) 1952-1953 yıllarında kurulmuş olan Hırvatistan Okulu'nu ziyaret etmiştir. Anılan okul devlet tarafından finanze edilen ve Macar ve Hırvat dilleri olmak üzere, iki dilli bir eğitim planı sunan bir okuldur. Enstitünün tüm öğretmenleri iki dillidir. Okulu ziyaret eden kız ve erkek öğrenciler hem farklı azınlık gruplarından ve de çoğunluk grubundan gelmekte ve okulu bitirdikleri zaman itibariyle her iki dile akıcı şekilde hakim olmaktadırlar.

* Roma Azınlığı Gandhi-Lisesi

Romalar için bir lise mi ? Anılan eğitim merkezini ziyaret eden kadın ve erkeklerin buna gösterdiği ilgi gayet büyük ve fakat bir çoğu için Avrupa'da bir örneği bile bilinmemekteydi. Çoğu ama hepsinin  Hepsinin değil, fakat çoğu  Roma azınlığına mensup  yaklaşık 200 erkek ve kız öğrenci, öğrencilerinin Macaristan'ın dört bir yanından gelmeleri nedeniyle aynı zamanda yatılı bir yurda haiz olan  ve gerçekten alışılmışın dışındaki bu okulu ziyaret etmekte olup, okul müdürü konu hakkında ''Hedefimiz, gençleri eğitim sistemi dahilinde daha uzun süreyle burada barındırmaktır. Aksi halde, onlara belirgin bir kimlik hissiyatı vererek güçlü kılacak  ve  böylece,  maalesef ayırımcılıkla yüz yüze gelecekleri  bir hayata hazırlamak durumunda kalacaktık'' ifadesini kullanmıştır.