Batı Balkanlar Azınlıkları , Nefret Söylemiyle İlgili Mücadeledeki Girişimlerini Üsküp'te Müzakere Ediyor

FUEN Başkanı ve Avrupa Parlamento Üyesi Lorant Vincze 6.Mart 2025 Çarşamba günü Üsküp'te (Kuzey Makedonya) yapılan FUEN'in Batı Balkanlar Bilgi Ağı toplantısının açılışı sırasındaki konuşmasında ''Azınlıkların dil hakları için verilen mücadelenin artık geçmişte kaldığına ve  tarih sonrası bir devirde, barış içinde yaşadığımıza inanmak bir hatadır. Nefret söylemlerini  önem arzeden  bir problem olarak  addetmeyen her devlet hatalıdır. Azınlıklar, futbol maçlarında, okullarda, hastanelerde veya gece kulüplerinde, herhangi bir şekilde karşılığı olmaksızın  açıkça nefret söylemleriyle karşı karşıya gelebiliyorsa, o halde psikolojik şiddete ilişkin sözlü saldırılara yönelik  adım sadece küçük bir şeyden ibarettir.'' ifadesini kullanmıştır.

FUEN Başkanı, açılış konuşması vesilesiyle, geçtiğimiz Cuma günü Bratislava (Slovakya) kentinde 20 yaşındaki bir adama yapılan bıçaklı saldırıyı şiddetle kınamıştır. Bu kişi, sadece ve sadece arkadaşlarıyla birlikte bir gece kulubünde Macarca  konuştuğu için saldırıya maruz kalmıştır. Lorant Vincze burada dayanışmasını dile getirmiş ve Avrupa'nın bir çok bölgesinde buna benzer bir çok olayın maalesef cereyan ettiğine işaret etmiştir.

Vincze'ye göre nefret söylemlerine karşı, yasalar tatbik edilerek ve hukuk devletinin tüm gücüyle mücadele edilmelidir. Adıgeçen, bu durumun geçmişten  ders almayan  avrupai kurumların bir hatası olduğunu vurgulamış ve ''Tarih, tekerrüre temayül gösterir. Ön tedbir ve eylemler, işbirliği ve diyalog hiç bir zaman güncelliğini yitirmez ve kurumsal gündemde üstü çizilme lüksüne sahip olamaz'' mesajını vermiştir.

Roma Community Centers DROM ve Güney Avrupa Belediye Dernekleri  Birliği Bilgi Ağı'nın (NALAS)  desteği altında FUEN tarafından düzenlenen bu etkinlik, Batı Balkanlardaki azınlık organizasyonlarını, hükümete mensup  kadın ve erkek temsilcilerini bir araya getirerek,  azınlıklara yönelik nefret söylemlerine karşı mücadeleye ilişkin girişimleri  aralarında teati imkanı sağlamıştır. R.C.C DROM Kuruluşu Genel Yönetmeni Jaserevski Ahmet katılımcılara hoşgeldiniz demiştir. Romanların Uyumdan Sorumlu Yetkili Bakanı Shaban Saliu, aralıksız bir diyoloğun öneminden söz ederek, mağdur edilen topluluklardaki eğitimin rolünden dem vurmuştur. NALAS mensubu Iva Mihajlovska ise; demokrasi için bir tehlike arzeden kutuplaştırmaya karşı belediyelerin hangi rolü oynamaları gerektiğinden bahsederek ''Yerel idarelerin topluluklar arasında  bir engel değil, bilakis köprü olmak zorundadırlar'' söyleminde bulunmuştur.

Avrupa Konseyi Parlamentar Meclisi Üyesi Elvira Kovacs ilk paneldeki ara konuşmasında; nefret söylemlerinin sosyal birlikteliği ve demokratik istikrarı tehlikeye soktuğunun ve bu esnada ulusal azınlık mensuplarını bir nevi kurban rolüne zorlandığının altını çizmiştir. Ona göre bu tarz dinamikler, geniş çaplı sosyal, ekonomik veya politik problemleri veya bölünmeleri derinleştirmektedir. Batı Balkanlardaki nefret dolu hikayelerin ; topluluklar arasında mevcut olan gerilimleri arttırma  ve güven yaratma süreci ve de geçmişte kalan ihtilaflardan gerçek anlamda kurtulmayı olumsuz etkileyebilecekleri için özellikle tehlikeli olabileceğini sözlerine eklemiştir.

İnter etnik ilişkiler Bakanı Nezdet Mustafa ve de ECMİ Temsilcisi Ljubica Dyordjeviç ve Jelena Mihailov ile birlikte akabinde,  katılımcılardan gelen sayısız katkılarla gerçekleştirilen  müzakere coşku doluydu. Ana konusu ise; azınlık okulları vasıtasıyla oluşan ayrımcılıktı. Buna göre; topluluklar arası bir iletişim, ayrı tutulmuş bir okul sistemiyle gerçekten kısıtlanabilirken,  karma bir okul asimilasyonu teşvik edebilir ve söz alan bir kaç katılımcının da önemini arzettiği gibi,  azınlığın kendi eğitimini kontrol etmesini elinden alabilirdi.

Toplantıya, (07.03) Cuma günü, bir FUEN Kampanyası olan ''Mute Hate Speech'' adlı tanıtımla devam edilecektir. Buna ilişkin olarak, nefret söylemlerine karşı bir eylem planlamanın gelişimine dair bir çalıştay ve de çingene karşıtlığıyla mücadelede yerel insiyatifler konulu bir podyum tartışması gerçekleştirilecektir. Öğleden sonra ise;  azınlıkların eğitimi ve eğitim imkanları toplantının odak noktasını teşkil edecektir.