Dijitalleşme ve Medya Non-Kin-State Çalışma Topluluğu'nun Odağında

FUEN'e bağlı Non-Kin-State adlı çalışma topluluğunun 18 ile 20.Ekim 2019 tarihleri arasında Romanya'nın Konstanza şehrinde gerçekleştirdiği yıllık oturumunda konuşan Arman Toplumu temsilcisi Sterica Fudulea sözlerini, dijitalleşmenin ve teknolojinin kendileri için bir şans olduğunu ifade ederek noktaladı. Dijitalleşme ve medyaya odaklanmış on farklı azınlıktan (Kuzey Frizyalılar, Rutenler, Alsaslar, Aromanlar, Pomaklar, Romalar, Kırım Tatarları ve Romanya Tatarları) otuz temsilcinin katıldığı bu yıllık oturum Romanya'daki Arman (Aromun, Aromanca) toplumu tarafından düzenlendi.

Buluşmanın gerçekleştiği Dobrogea Bölgesi içersinde 16 ulusal azınlık ve de ulusal bir azınlık olarak tanınmamış olan Arman Topluluğu'nun yaşadığı emsalsiz bir yerdir. FUEN Başkanı Lorant Vincze yaptığı açılış konuşmasında ''Buraya Arman Toplumu ile buluşmak ve onların ihtiyaçlarını anlamaya geldik'' ifadesini kullandı. Vincze FUEN'in çalışmalarıyla ve 3.Aralık 2019 tarihinde Avrupa Komisyonu'na sunulacak olan Minority SafePack adlı girişimle ilgili en güncel gelişmeleri sundu. Yerel siyasi karar vericilerle, Arman ve Tatar temsilcileri de katılımcıları keza selamlayarak, Konstanza şehrini multi etnik toleransın sembolü şeklinde tanımladılar. Bunun dışında karşılıklı anlayış talebinde bulunarak, çok duygusal bir konu arzeden Arman kimliği hakkında söz ettiler. EURAC Bozen'dan azınlık hakları savunucusu Sergiu Constantin ise bir ana vatana sahip olmayan azınlıkların etkin bir politik katılım sağlayabilmeleri için gerekli olan mekanizma ve enstrümanlar hakkındaki genel görüşünü arzetti.

Etkinliğin ikinci gününde dijitalleşme ve medya projelerinin sunumuna geçildi. Elena Saricu, modern enstrümanları çerçevesinde (umumun faydalanmasına açık E-Öğrenim Platformu örneğinde olduğu gibi) dil öğrenimini sağlayan ve Bükreş'te bir dil okulu tesis eden Anveatsa Armäneashti projesini sundu. Bir çok katılımcı anlamlı buldukları bu projeyi kendi toplumları içinde pratiğe geçirme doğrultusunda ilgi gösterdi. MİDAS adıyla bilinen Minority Dailies Association kuruluşunun temsilcisi Bence Balazs ise, özellikle çevrim içi medyasıyla paralel olarak karşı karşıya kaldıkları zorluklardan söz etti. South Wales Üniversitesi araştırmacı ve öğretmeni Daniel Cunliffe azınlık dilleri ile bilgilendirme teknolojisi arasındaki bağlantı hakkında bir konuşma yaptı. Adıgeçen, yeni teknolojilerin çok konuşulan dillerin üstünlüğünü daha da arttırması bağlamında IT (Bilgilendirme Teknolojisi) 'nin potansiyel faydalarına işaret etti. Galler dilini öğrenme ve Wikipedia sisteminde Galler diline çevrilmesi doğrultusunda insanları nasıl kazanmayı başardıklarına, Adidas ve Budweiser gibi büyük markaların azınlık dillerini kullanmalarını temin ederek, bunda ne şekilde olumlu yönden etki sağladıklarına dair prtatik örnekler verdi. Adıgeçenin verdiği bu konferans, azınlık dilleri hakkındaki bilgilendirmenin sosyal medya üzerinden yayılmasının nasıl sağlanacağı ve cüzi kaynaklara sahip olunması durumunda bunun nasıl yapılabileceğine dair heyecanlı bir tartışmaya zemin yarattı.

Çalışma Topluluğunun yeni koordinatörü Berengere Vogel yönetiminde yapılan dahili çalışma toplantısı esnasında Arvid Martens FUEN'in, Avrupa'daki yerli ulusal azınlıklar ve dil toplulukları haklarına yapılan ihlalleri ve aşağılamaları kamu oyuna gösterme doğrultusundaki bir platformu olan yeni azınlıklar proje monitörünün sunumunu yaptı. Anılan çalışma topluluğunun geleceğe matuf stratejisi olarak FUEN Başkan Yardımcısı Bahne Bahnsen gençlere yönelik çalışmalara daha

fazlasıyla yoğunlaşmaları gerektiğine değindi. Bundan başka oturum esnasında önerilen fikirlerin nasıl geliştirilebileceği ve nasıl pratiğe geçirilebileceği tartışıldı. Çalışma Topluluğu bir sonraki oturumunu Velingrad'ta organize etmesi konusunda Bulgaristan'daki Pomaklar tarafından davet edildi.