Batı Balkanlardaki Azınlıklar: Fırsatlar ve Perspektifler

Avrupa Ulusları Federal Birliği geçen on yıl zarfında üye organizasyonlarla, ancak etkinliğe ilgi duyulan, bir çözüme ulaşılan ve de fikirlerin pratiğe dönüştürülebilen her yerde işbirliği yapmıştır. Bu ya  bir kongre, veya Europeada, çalışma grupları oturumu, Avrupa azınlık bölgeleri forumu ya da bu durumda olduğu gibi, 2.Haziran Cuma günü , Hırvatistan'ın Osijek kentinin yakınındaki Kopacevo'da başlayan Batı Balkanlardaki Azınlıklar'' adlı bir konferans şeklinde olabilir.

FUEN-Üye organizasyonlarından bir çoğu Batı Balkanlarda bir konferansın yapılması talebinde bulunduğundan,  bizler de bu çağrıya icabet ettik. Ulusal yerli azınlıkların korunması ve azınlık dillerinin teşvikini teminen başka diğer alteratifler mevcut olmadığı gibi, FUEN bu tarz projelelerle en önde  olmalıdır. Organizasyonun başkanı ve aynı zamanda Avrupa Parlamento üyesi Lorant Vincze'nin açılış konuşmasında ; ''FUEN'in halen  var olan ve  olmaya devam edecek  asıl görevi, üye azınlık organizaslarla olan ilişkisine ihtimam göstermek ve bunu pekiştirmektir. Bu nedenle, Avrupa'daki azınlıkların korunmasına angaje olmaya devam etmek ve elde mevcut tüm enstrümanlardan istifade etmek zorundayız'' diyerek, şöyle devam etmiştir: ''Bizler, karşılıklı saygıya dayanan, azınlık ve çoğunluğu bir araya getiren ve ulusal yerel azınlıkların dilsel ve kültürel çeşitlilliğini takdir edip, koruyan bir birlikte yaşam hakkında söz etmeliyiz. Bu, büyük zahmet gerektirir ve üye organizasyonlar bu zahmette bulunurken FUEN'in desteğine ve aracılık rolüne güvenebilirler''.

Ev sahibi sıfatıyla söz alan, Hırvatistan'daki Macar Demokratik Birliği Başkanı Robert Jankovics konuşmasında, Batı Balkanlardaki 13 azınlık temsilcisinin buradaki mevcudiyeti bizim için  çok önemli bir mesaj olup, buradaki azınlıkların her kes için daha iyi hakların temini için birlikte  çalışmaya hazır olduğunu gösteren cesaret verici bir mesajdır. Adıgeçen, hem çatı kuruluşunu, hem de Macar Topluluğunu tanıtmıştır: Adıgeçene göre;Topluluğun üçte ikisi, okulların, medyanın, spor ve kültür derneklerinin bulunduğu Baranya bölgesinde yaşamakta olup, topluluğun yaşaması için önemli bir katkıda bulunabilirlerdi şeklinde bir mesaj vermiş oldu. Son yıllarda Hırvatistan Hükümeti ile inşa edilen olumlu ilişkiler sayesinde Macarları, diğerleri tarafından saygı duyulan ve barışa kavuşmuş olan bir topluluk yapmak için tarihi bir fırsatı ele geçirebilirlerdi. Adıgeçen sözlerine''Toplumumuz  bir geleceğe sahip olup, cereyan eden her şeye rağmen gelişmek ve geleceğe iyimserlikle bakma fırsatına hala sahibiz. Diğer ülkelerde de azınlık haklarının düzelmesini teminen bir katkıda bulunacağımız umarım'' ifadesiyle  son verdi.

AB-Komşuluk Politikası ve Genişleme Komiseri Oliver Varhelyi, Batı Balkanlardaki azınlıkların hakları hakkında bir konferans verilmesi ve bu konuyu AB-Entegrasyonu çerçevesinde tartışmaya açan bir konferans düzenlenmesi girişimini saygıyla dile getirdi. Adıgeçen, video mesajı ile yaptığı açıklamada; ulusal azınlıkların kendi tüm toplumları için temel bir değer teşkil ettiklerini, ülkeler arasında bir köprü kurduklarını ve bölgenin ekonomisini ve toplumunu zenginleştirdiklerini belirtti. Ona göre AB, arka plandaki milliyetçilik, etnik ve dini nedenle bir ayrımcılığı yok etmekte tamamen kararlıdır.  Komiser, ayırımcılıkla mücadele etmenin AB Müktesebatının bölünmez bir parçası ve azınlık haklarının AB-Katılım Sürecini ileriye götüren Kopenhag Kriterlerinin bir unsuru olduğunu vurguladı ve şöyle devam etti: '' Azınlık mnsuplarının korunması ve bu hakların bir  genişleme süreci çerçevesinde tam anlamıyla gözetimi söz konusu ise,  tam desteğimden emin olabilirsiniz. Bu günkü jeopolitik süreç açısından, çeşitliliği içinde uzlaşmış bir Avrupa şimdiye dek hiç olmadığı kadar (…) önemlidir.Avrupa'nın çeşitliliğine dikkat etmek ve onu korumak zorunda olmaya kararlıyız''.

Hırvatistan'daki Sırp Ulusal Konseyi Başkanı Hırvatistan Parlamento Üyesi Milorad Pupovac FUEN'in rolünü överek; ''FUEN olağan üstü önemli bir kuruluş olup, onu yöneten, bilhassa şu an yönetenlere, azınlıkların değerlerine odaklandıkları ve onlara sahip çıktıkları için teşekkür ederim.  Avrupa'nın bu bölümü bu tarz müzakerelere muhtaçtır ve komşu ülkelerdeki azınlıklar bundan istifade edebilirler''. Ifadesini kullandı.

Hırvatistan'ı Avrupa Parlamenteri Karlo Ressler ise; anayurdumuzdaki savaş arkamızda kalmış olmasına rağmen yaraları hala kapanmayan ve halının altına süpürülmeyip, üzerinde tartışılması gereken bir kaç soru mevcuttur. Adıgeçen, Hırvatistan'ın yasal ve sosyal bir çerçeve yaratmak istediğini, bu çerçeveyi komşu ülkelerde yaşayan Hırvat Azınlık için de pratiğe geçirmek arzusunda olduğunu, ancak bunun, doğru olduğuna inandıkları için  ilk planda yapılması gerektiğini belirtti.

Sırbistan Cumhuriyeti İnsan ve İnsan Hakları ile Sosyal Diyalog Bakanı Tomislav Zigmanov açıklamasında; Sırbistan'ın en önemli dış politikasının AB'ye giden yol olduğunu ve bunun için azınlık haklarının korunmasını ve teşvikini buna uygun olarak ele aldığını ifade etti. Adıgeçen, karar sürecinin bir parçası olabilmek için demokratik katılımın önemli bir koşul olduğunu ve   azınlık topluluklarının sorunları listesinde politik temsilin ilk sırada yer aldığını  söyledi.Kamu İdaresi ve kamu hizmetlerinde eşit temsilin, Sırbistan'nın keza ilerleme kaydettiği nefret söylemleriyle mücadelede olduğu gibi, merkezi bir önem arzettiğini belirtti. Azınlıkların kendi görüşlerini ifade etme imkanı bulduğu böyle bir konferansı organize ettikleri için FUEN Kuruluşunu da tebrik etti.

İşte bu nedenledir ki; bir dahaki ''Batı Balkanlardaki Azınlıklar'' adlı konferans panelinin konularını: Azınlıklar, Azınlıklar kurumlarının sürdürelebilir rolü, eğitimdeki sorunlar, siyası temsil ve çingeneliğe, nefret söylemlerine ve ayırımcılığa karşı mücadele yolları ile ilgili müzakerler oluşturacaktır.